Bài thơ “Tên làng” được nhà thơ Y Phương sáng sủa tác từ thời điểm năm 1983 với được Tạp chí văn nghệ Quân nhóm trao quán quân cuộc thi sáng tác thơ năm 1983 - 1984.

Bạn đang xem: Ôi cái làng của mẹ sinh con

Nhà thơ Y Phương.

Bài thơ là lời tự sự của một người con - người lính lớn lên từ thôn Hiếu Lễ (Trùng Khánh) nhằm rồi theo tiếng call thiêng liêng của nước non ra mặt trận đánh đấu; cho tới khi trận chiến tranh xong người lính trở về thì đã: ...ba mươi tuổi từ chiến trận trở về hối hả cưới vợ

Ở miền núi, con trai, đàn bà thường sớm được dựng vk gả chồng. Thường xuyên thì ở loại tuổi cha mươi họ sẽ sòn sòn hai - ba con! vì thế cũng dễ nắm bắt khi công ty thơ dùng nhiều từ “vội tiến thưởng cưới vợ”, việc trước tiên là cưới vợ đã nếu như không sẽ muộn mất... Bởi lối diễn tả thể thơ thoải mái nên cấu tứ bài xích thơ hơi phóng khoáng, dễ biểu lộ cảm xúc: Ba kiểu mốt tuổi tập tành công trình Rào miếng vườn cửa trồng cây rau hạnh phúc xinh xinh nho nhỏ thuở đầu Như phương diện trời mới nhô thoát khỏi núi...

Đã ngoài ba mươi, đàn ông trai bắt đầu tập tành đầy đủ chuyện, từ rào vườn cửa trồng rau, bổ sung nhà cửa ngõ và cảm nhận hạnh phúc “xinh xinh nho nhỏ”, sự cảm giác thật tinh tế, thật tấp nập hữu hình! vì chưng chẳng ai hoàn toàn có thể nhìn được niềm hạnh phúc xinh xinh như thế nào; đơn vị thơ sử dụng điệp trường đoản cú để xác minh hạnh phúc xinh xinh nho nhỏ như thể nó là 1 trong những vật thể nằm trong lòng bàn tay và hạnh phúc ấy đầy hình ảnh: Như khía cạnh trời new nhô ra khỏi núi... Nếu một lần bạn nhìn thấy mặt trời đỏ rực, tròn tròn đậu trên ngọn núi các bạn sẽ cảm nhận ra vẻ đẹp thiên nhiên ấy tỏa nắng rực rỡ và ngập tràn cầu vọng, thú vui của một ngày mới!

Anh tự hào bản thân là người con của mẹ; đứa con của làng mạc Hiếu Lễ. Người người mẹ đã xuất hiện anh, hay cũng chính là Đất người mẹ Hiếu Lễ đã nuôi anh khôn lớn, chở bít anh mang lại ngày trở về; chữa mang đến anh lành lặn vệt thương ở mặt trận và các cơn nóng rét hầu như ngày ở rừng. Anh biết ơn mẹ, ơn quê hương và cả những cây xanh ở quê nhà - gần như cây thuốc nam quý và hiếm chỉ có ở vùng núi đá: Con là con trai của bà mẹ Người bọn ông sinh sống làng Hiếu Lễ với trong bản thân cơn sốt cao nguyên trung bộ Mang bên trên mình lốt thương Ơn cỏ cây quê nhà chữa cho bé lành lặn...

Giờ đây, người con trai ấy cũng bước đầu được làm cho cha, được bâng khuâng nghe giờ đồng hồ khóc thơ trẻ, được va va với cuộc sống đời thường khắc nghiệt của đời thường... để rồi cuộc sống đời thường đã dạy anh khôn hơn trong ý nghĩ, kề bên niềm hạnh phúc xinh xinh đã bắt đầu “sứ sành rạn vỡ” dẫn tới “nỗi bi hùng thấm tháp”: ...lần đầu tiên bé tiếng khóc lên ba Lần thứ nhất nhóm lửa xung quanh nước Lần trước tiên sứ sành rạn vỡ Lần đầu tiên ý nghĩ về khôn lên Ý suy nghĩ khôn lên nỗi ai oán thấm tháp...

Những câu thơ như bức ảnh tả thực, dù chúng ta đọc khó chịu đến mấy thì vẫn tưởng tượng ra hình ảnh của người phụ thân ngượng nghịu bế nhỏ trẻ, vui vẻ nghe bé khóc; lần đầu tiên chạm mặt phải những khó khăn, thiếu thốn ban đầu, vất vả toan lo cho cuộc sống gia đình đã làm phát sinh ra chiếc bất hòa, ban đầu sứ sành rạn vỡ... Từ gần như nỗi lo không tưởng ấy, công ty thơ sẽ ví von cuộc sống ban sơ chẳng không giống gì đội lửa trên mặt nước. Đây là lối ví von khá lạ mắt và siêu giàu hình ảnh đối lập: Lửa với nước. Mặc dù nhiên, chiếc khó bó loại khôn; sự va chạm của vợ ck đã tạo nên ý nghĩ của anh khôn hơn, cứng cáp hơn. Vị hạnh phúc đâu chỉ có dễ tìm tìm, đâu chỉ có thảm hoa trải sẵn cho hầu như đôi lứa, dẫu người lính ấy vẫn từng: Bàn chân từng đạp bằng đá điêu khắc sắc... đến ngày quay trở lại thì lại: trở về làng bập bẹ bước đầu tiên... Đời người, ai chẳng trải qua bước thăng trầm khốn khó, các trải nghiệm đầu tiên cho một niềm hạnh phúc lâu bền đó là thử thách để con tín đồ ta “bập bẹ”, nghĩa là phải tập đi vào cuộc sống đời thường đầy cam go và cũng đầy hy vọng cho những người có bản lĩnh đặt lòng tin ở tương lai. Ơi loại làng của mẹ sinh con gồm ngôi đơn vị xây bằng đá điêu khắc hộc ... Bao gồm tình yêu tan thành tiếng thác Vang thăng thiên Vọng xuống đât cái thương hiệu làng Hiếu Lễ của con.

Khổ thơ cuối bên thơ đã mô tả lòng biết ơn của mình đối với mảnh đất nền Hiếu Lễ: chỗ ấy bao gồm người chị em đã nuôi anh mập khôn, ngôi làng mạc với nếp nhà xây bằng đá điêu khắc hộc, có tuyến phố mòn gập ghềnh mỗi nhanh chóng chiều bọn bò vàng đen kìn kịt về chuồng, có những mảnh ruộng như bậc thang lên cổng trời mùa tiến thưởng trĩu bông, có tình yêu đích thực của đời người, tình yêu ấy hẳn rất trẻ trung và tràn đầy năng lượng mới có thể làm tan tành tiếng thác, vang đến trời, vọng xuống đất. Cái tên làng Hiếu Lễ thân thương ấy đã đến anh tương đối nhiều và thiệt nhiều... Bài thơ tạo cảm hứng lắng sâu cho người đọc, duy nhất là những người dân con xa quê. Một niềm từ hào, một nỗi nhớ mang đến nao lòng, từ lối mòn về làng cho tới cỏ cây, hoa lá..., rất nhiều thứ hồ hết hướng thiện, đều hiện hữu lên vẻ đẹp mắt của một nông thôn biên ải. Bài bác thơ “Tên làng” của phòng thơ Y Phương chắc hẳn rằng đã nói hộ rất nhiều tấm lòng với hay sinh hoạt chỗ: Chân thực, tấp nập và hết sức tinh tế.

Nhà thơ Y Phương. Xem thêm: Những Trái Cây Tốt Cho Mẹ Sinh Mổ Ăn Được Trái Cây Gì Lợi Sữa, Nhanh Liền Sẹo?

Nhà thơ Y Phương tất cả thơ in từ thời điểm năm 1973 - những bài bác thơ về quê hương, đất nước, về đầy đủ kỷ niệm chiến trường, hầu như kỷ niệm ngọt ngào đậm bạn dạng sắc riêng, phong thái riêng tạo sự một kĩ năng thơ. Y Phương in tập thơ trước tiên Tiếng Hát mon Giêng (1986) lúc ông công tác tại Ty văn hóa truyền thống - thông tin tỉnh Cao Bằng. Tập thơ thừa nhận được giải thưởng Hội công ty văn việt nam (1987). Trước đó, chùm thơ “Tên Làng”, “Phòng tuyến đường Khau Liêu” của ông cảm nhận giải A hội thi thơ của Tạp chí văn nghệ Quân team (1984).

Thơ Y Phương đậm bản sắc dân tộc bản địa (Tày), một dân tộc can trường, sáng tạo và nhân văn. Thơ ông được dựng nên bởi lớp vỏ ngữ điệu Việt nhiều liên tưởng, các cung bậc, nhiều âm hưởng. “Sống bên trên đá (đừng chê đá gập ghềnh)/ sinh sống trong Thung (không chê Thung nghèo đói)/ Ta như sông, như suối/ người đồng mình tự đục đá xây cao quê hương”.

Từ bé dại Y Phương được sinh sống trong suối nguồn dân ca quê hương, được nuôi dạy về đạo lý làm người bởi người phụ thân thông thái: “Cha tôi/ Đêm đêm chong đèn hiểu sách/ Dậy nấu nướng cơm vào mức trời mưa”. Cốt giải pháp một thi nhân được thiết kế xây dựng từ đó. Thơ Y Phương đầy yêu thương, những hoài niệm được miêu tả thật chân tình, giản dị, trong sáng như mối cung cấp suối ban mai, như lá rừng xanh mướt mát. Các tình yêu, hồ hết giáo lý cuộc sống đời thường được sinh nở từ suối nguồn dân ca và đến lượt phần nhiều câu thơ đậm nguồn này lại trở thành dân ca, tục ngữ, thành ngữ hòa trong cuộc sống đời thường của tín đồ Tày - Nùng. “Uống rượu cả chum/Mời trái cả cây”. “Đi qua bản, không vào trong nhà người già giận đấy”. “Tết tháng giêng còn để dành tháng bảy”… “Mùa hoa/Mùa đàn bà/ Đủ mức độ vác ông chồng/ Chạy phăm phăm lên núi/ Mùa hoa/ Mùa bầy ông/ mệt như loại áo rũ/ Vừa vịn rào đi vừa ngái ngủ”... Ai phát âm “Tiếng hát tháng Giêng” cũng thấy đậm chất dân tộc, điều đó có nghĩa là “yếu tố văn minh đã kiếm tìm thấy một cơ chế phải chăng nào đó với nguyên tố truyền thống”. Cái cách thức ấy vày Y Phương dựng lên và chỉ tài giỏi thơ Y Phương new tạo dựng được và dĩ nhiên đã trở thành phiên bản sắc, phong cách riêng của thơ Y Phương.

Là người Tày - thuần Tày tuy vậy Y Phương mãi về sau mới viết thơ giờ Tày. Những bài bác thơ Tày của Y Phương làm giàu có thơ ca dân tộc, tiếp diễn truyền thống, nâng cao thơ Tày của các tác giả: Hoàng Đức Hậu, Nông Quốc Chấn, Nông Viết Toại… Y Phương vẫn in hai tập thơ tuy vậy ngữ Tày - Việt là những tập: Thất Tàng Lồm - Ngược Gió (2006) cùng Vũ Khúc Tày (2015) - Tập thơ được nhận giải thưởng Hội nhà văn vn năm 2007 (đây là lần sản phẩm công nghệ hai Y Phương nhận phần thưởng này). Đọc thơ tuy vậy ngữ của Y Phương có xúc cảm ông chế tác riêng rẽ từ nhì ngôn ngữ, chứ không phải ông dịch từ giờ Tày sang trọng tiếng Việt cho biết Y Phương vận dụng tiếng Việt với tiếng Tày cùng với một năng lượng thâm hậu.

Ngoài thơ, Y Phương còn viết kịch và nhất là tản văn với những tập: Tháng giêng tháng Giêng - một vòng dao quắm (2009) với Kung fu bạn Co Xàu (2010). Tản văn của Y Phương gợi một miền ký kết ức xa xăm mà hết sức gần gũi, gợi số đông nỗi niềm, đầy đủ phong tục, lẽ sinh sống của “Người đồng mình” với lối viết phóng khoáng những ẩn dụ làm long lanh những người, số đông cảnh tưởng như sẽ mốc meo trở nên quý và hiếm như một sản phẩm cổ.

Một sự nghiệp văn chương những quả ngọt. Ông đã có khá nhiều tác phẩm để đời: Người núi Hoa - Kịch -1982; Tiếng hát mon giêng - Thơ - 1986; Lửa hồng một góc trời - Thơ - 1987; Lời chúc - Thơ - 1987; Đàn then - Thơ - 1996; Chín tháng - ngôi trường ca 1998; Đò trăng -Trường ca - 2009; Thơ Y Phương - 2000; Thất tàng lồm - Ngược gió - Thơ song ngữ Tày - Việt - 2006; Vũ khúc Tày - Thơ song ngữ Tày - Việt - 2015; Tháng giêng tháng giêng một vòng dao quắm - Tản văn - 2009; Kung fu tín đồ Co Xàu - Tản văn - 2010. Với đều thành tựu văn chương cùng những góp sức cho sự phát triển của nền văn học tập nước nhà, đơn vị thơ Y Phương được nhận phần thưởng Nhà nước năm 2007.

Những năm 1990, Y Phương tránh quê xuống tp. Hà nội tham gia Ban Chấp hành Hội nhà văn Việt Nam. Ông đã bao gồm đóng góp tích cực tạo dựng một đội ngũ chế tác người dân tộc trong Hội công ty văn việt nam và ông cũng không bao giờ quên “nhiệm vụ của mình” cống hiến xây dựng đội ngũ nhà văn dân tộc bản địa tỉnh nhà ngày dần phát triển. Dù nơi đâu ông vẫn viết, vẫn đi, vẫn mê mải tìm kiếm kiếm các vẻ rất đẹp văn chương và cuộc sống thường ngày với tâm niệm: “Văn chương là một trong những việc làm cho trả ơn những người sinh thành và nuôi dưỡng mình” cùng ông đã trả ơn được mang lại đấng sinh thành, mang đến quê hương, đất nước, cho Cao Bằng, mang lại làng Hiếu Lễ, nơi ông sinh ra bởi những thành công đặc sắc của chính mình - những tác phẩm “Kê cao mang lại quê hương”.

Nhớ ngày rời núi, Y Phương xung khắc khoải;

Từ ngày tôi rời làng Tày

Xa hun hút

Xa thăm thẳm

Cứ núm miên man ghi nhớ làng.

Vậy mà tự dưng chốc tất cả nhập lại. Ông đang rũ bỏ mọi lớp bụi trần, ưu lo, bi quan vui trở về xã Tày của ông - thôn Hiếu Lễ bên núi Văn, núi Võ - loại làng được xây lên từ bỏ đá núi trong chốn linh thiêng đã xuất hiện nhà thơ Y Phương - viên đá quý long lanh, lan sáng.